Balın şekerlenmesi, bu özel ürünün tadının ve yapısının bozulup bozulmadığına dair pek çok kişide şüphe uyandırabiliyor. Fakat doğru bilginin ve ideal yöntemlerin uygulanması ile birlikte, şekerlenen balın tekrar pürüzsüz bir kıvam alması ve keyifle tüketilebilmesi mümkün!
Özellikle büyük kavanozlarla satın alınan ballar, kısa süre içerisinde tüketilememeleri sebebiyle bazı yapısal değişikliklerle uğrayabiliyor. Bunların başında ise herkesin aşina olduğu balın kristalleşmesi, yani şekerlenmesi geliyor. Balın doğal akışkan yapısını bozan bu durum, kimi zamanlarda tüketim konusunda soru işaretleri yaratabiliyor. Bu noktada en çok merak edilenler ise kuşkusuz, şekerlenmiş balın tüketilip tüketilemeyeceği veya nasıl eski haline getirilebileceği oluyor. Peki, şekerlenen ballar ile ilgili daha fazla bilgi sahibi olmaya ne dersiniz?
Şekerlenmiş bal, diğer adıyla kristalleşmiş bal, akışkan kıvamdaki balın yarı katı hale geçmesini ifade ediyor. Baldaki glikoz, fruktoz ve su miktarına bağlı olarak erken veya daha geç bir şekilde meydana gelebilen bu değişim, bal çeşitlerinde zaman içerisinde karşılaşılabilecek beklendik bir durumu oluşturuyor.
Balın şekerlenmesi, içerisinde doğal olarak bulunan glikozun zaman içinde katı hale gelmesi ile meydana geliyor. Ayrıca baldaki glikoz ve fruktoz oranının birbirine yaklaşmasıyla da hızlı bir şekilde şekerlenme oluşabiliyor. Bunun yanı sıra baldaki su oranının fazla olması da şekerlenme noktasında itici bir faktör olabiliyor.
Şekerlenen balın katılaşması ve görünümünün farklılaşması, tüketimi noktasında bazı kafa karışıklıklarına neden olabiliyor. Haklı bir endişe olarak görülebilecek bu durum içerisinde bal, aslında doğal yapısı ve içeriği olarak bakıldığında herhangi bir olumsuzluğa uğramıyor. Bu sebeple, bal bozulmadığı için tekrardan rahatlıkla tüketilebiliyor. Fakat tüketmeden önce şekerlenmiş balın yeniden eski haline döndürülmesi en uygun çözüm oluyor. Bunun için ise ev ortamında kolaylıkla uygulanabilecek bazı metotlar bulunuyor.
Şekerlenmiş balın çözülmesi için uygulanabilecek metotlar arasında en yaygın olan, bal kavanozunu sıcak bir kabın içerisinde (benmari usulü) akışkan kıvam alıncaya dek bekletmek. Sıcak suyun etkisiyle kristalleşmiş bal, tekrar çözülerek ilk haline geliyor ve gönül rahatlığıyla tüketilebiliyor. Balı benmari usulüyle çözündürürken, besin değerlerini ve zengin özelliklerini korumak adına doğrudan ateşle temas ettirmemeye büyük özen göstermek gerekiyor. Aksi takdirde balın formu eski halini alsa da, yapısal özelliklerinde büyük değişimler meydana gelebiliyor.
Balın şekerlenmesi, sanılanın aksine balın gerçekliği ve kalitesi üzerine bir çıkarım ortaya koymuyor. Daha önce de bahsettiğimiz gibi balın şekerlenmesi, sadece ürünün doğal yapısal özelliklerinden kaynaklanıyor. Özetle; gerçek, doğal ve kaliteli bal şekerlenebiliyor. Şekerlenme, balın glikoz, fruktoz ve su miktarına bağlı olarak gelişiyor. Balın doğal içeriğinin yanı sıra saklama koşulları, ambalaj şekli, ürünün kullanımı (örn.; içeriğinde kaşık bırakılması, buzdolabında bekletilip çıkarılmasından dolayı sıcak-soğuk değişikliğine uğraması) vb. faktörler de kristalleşmeyi tetikliyor.
Bu noktada belirtebiliriz ki, bal çeşitlerinin en popülerleri olan çiçek balları en çabuk kristalleşen bal türünü oluşturuyor. Yüksek glikoz ve fruktoz oranına sahip olan bu bal çeşitleri süreç içerisinde daha çabuk şekerlenebilirken; çam balı ise daha geç şekerlenmeye uğraması ile biliniyor. Düşük glikoz ve fruktoz içeriği sayesinde çam balı, zaman içerisinde kristalleşme gibi durumlarla uğraşmadan rahat bir tüketim sunuyor.
Bal, tahmin edilebileceği gibi çoğunlukla yanlış saklama koşulları sebebiyle şekerleniyor. Ayrıca soğuk hava koşulları ve buzdolabında muhafaza da balın yapısındaki doğal şeker bileşenlerini doğrudan kristalleştiriyor. Balın şekerlenmemesi için bal kavanozlarını 18 ila 24 derecelik oda sıcaklıklarında saklamak en ideal tercih oluyor. Ayrıca balın hava ve nem ile temasının da önüne geçmek gerekiyor. Bu sayede balın şekerlenme süresini uzatmak veya bu olasılığı tamamen ortadan kaldırmak mümkün olabiliyor.
Kaynaklar:
menü
