Salatalara kattığı eşsiz lezzet, her tarifte farkını belli eden yoğun koku, zengin içerik ve geniş kullanım alanı… Evet, elma sirkesinden bahsediyoruz! Peki, siz elma sirkesinin sadece aromatik bir sostan ibaret mi olduğunu düşünüyordunuz? Öyleyse keşfedeceğiniz çok bilgi var!
Sirkeler insanlık tarihinin kuşkusuz en önemli besinleri arasında! Geçmiş yüzyıllardan bu yana pek çok çeşidiyle tüketilen bu gıdalar, kendilerine özgü keskin tatları ve zengin içerikleriyle çok yönlü bir kullanım imkanı sunuyor. En çok tüketilen sirke çeşitlerinin başında ise tahmin edebileceğiniz üzere elma sirkesi yer alıyor. Günümüzde neredeyse her mutfağın demirbaşlarından biri olan elma sirkesinin, geçmişte Babillilerden Yunanlara kadar pek çok toplumda en sık tüketilen besinlerden biri olduğu biliniyor.
Elma sirkesinin bu denli popüler olmasının bugün de geçerli olan en önemli nedeni, şüphesiz içerdiği önemli bileşenler ve geniş kullanım alanı. Peki, neredeyse her sofraya eşlik eden bu özel besinin tam olarak ne işe yaradığını ve hangi bileşenleri içerdiğini biliyor musunuz? Elma sirkesine dair bilmediklerinizi öğrendikten sonra, onu daha çok seveceksiniz. Bizden söylemesi!
Elma sirkesi, fermente elma suyundan yapılan bir sıvı gıda çeşidini oluşturuyor. Elma sirkesi yapımında ezilmiş elmaların yanı sıra maya ve şeker de kullanılıyor. Sirke oluşumunun ilk aşamasında ezilmiş elma ve kabukları mayalanmaya bırakılıyor. Karışımdaki maya, elma suyunun içerdiği şekeri sindirerek birkaç hafta içinde alkole dönüştürüyor. Ardından sirkedeki doğal bakteriler alkolü asetik aside dönüştürüyor. Asetik asit ise sirkeye keskin tadını ve kokusunu veren asıl maddeyi oluşturuyor.
Elma sirkesi, yaklaşık 5 bin yıllık geçmişiyle pek çok farklı alanda kullanılabiliyor. Öyle ki çok erken zamanlarda insanların dikkatini çeken bu besin, günümüzde de zengin içeriği ile en değerli besinler arasında bulunuyor. Peki, elma sirkesinin kullanım alanları nelerdir?
Bilindiği üzere elma sirkesi en çok yemeklerde kullanılıyor. Salataların vazgeçilmezi olan elma sirkesi, çorba ve et-tavuk yemeklerinde de sıklıkla tercih ediliyor. Özellikle bu sirke çeşidi, limon ve pul biber karışımıyla çeşitli çorbaların en lezzetli eşlikçisi oluyor. Ancak çorbanın tadının önüne geçmemesi için kullanılan sirke miktarına dikkat etmek gerekiyor. Elma sirkesi et ve tavuk yemeklerinde çoğunlukla marinasyon amaçlı kullanılıyor. Sirke ile marine edilen et ve tavukların lezzeti artabileceği gibi pişme süresi de azalıyor. Aynı zamanda çeşitli hamur işi tariflerinde de sirke kullanılıyor. Bu püf nokta, ağızda dağılan bir hamur elde edilmesine ve hamur işinin bayatlama süresinin uzamasına yardımcı olduğu için uygulanıyor.
Elma sirkesi içerdiği bileşenler sebebiyle kişisel bakımda en çok kullanılan doğal besinlerden biri olma özelliğini taşıyor. Cilt bakımında çeşitli amaçlarla kullanılabilen elma sirkesi, saç ve tırnak bakımı için de sıklıkla tercih ediliyor. Ancak elma sirkesi, yüksek asidik değerinden dolayı cilt üzerinde fazla ölçüde kullanıldığında çeşitli reaksiyonlara sebep olabiliyor. Bu sebeple kişisel bakım amacıyla elma sirkesini ölçülü kullanmaya ayrıca özen göstermek gerekiyor.
Elma sirkesi, sahip olduğu önemli bileşenler sayesinde ev ve gıda temizliğinde de önemli bir yer tutuyor. Buzdolabı temizliği için doğal ve kimyasal içermeyen bir temizleyici alternatifi olan elma sirkesi, camları temizlemek ve parlaklık sağlamak için de ideal bir seçenek oluyor. Özellikle sebze temizliğinde, elma sirkesi en çok tercih edilen malzemelerden biri oluyor. Bu yardımcı gıdadan ayrıca kötü kokuları bastırmak için de faydalanılıyor.
Elma sirkesinin kullanım alanlarından bahsettikten sonra nasıl kullanıldığını merak etmiş olmalısınız! Öyleyse hemen başlayalım:
Elma sirkesini salata ve yemeklere bir yemek kaşığı kadar eklemek yeterli oluyor. Yemeğin tadının önüne geçmemesi için fazla miktarda kullanmamaya dikkat etmek gerekiyor. Hamur işi yapımında ise tarife göre değişmekle birlikte iki-üç yemek kaşığı sirke kullanılabiliyor.
Bilindiği gibi elma sirkesi, çeşitli sebeplerle doğrudan tüketilebiliyor. Ancak sirkenin yüksek asit barındırmasından dolayı mutlaka suyla seyreltilerek tüketilmesi öneriliyor. Aksi takdirde elma sirkesinin yüksek asit değeri özellikle midede rahatsızlık hissi yaratabiliyor.
Organik elma sirkesi doğal tonik olarak kullanılabiliyor. Bir litre suya bir-iki yemek kaşığı elma sirkesinin eklenmesiyle doğal cilt bakımı yapılabiliyor. Ancak bunun yine de ciltte çeşitli reaksiyonlara neden olabileceğini gözden kaçırmamak gerekiyor. Elma sirkesi saç bakımında da kendisine yer buluyor. Saçı şampuanlama aşamasından sonra, yarım litre suya eklenen iki ila dört yemek kaşığı elma sirkesi saça uygulanıyor. Birkaç dakika bekledikten sonra ise durulanıyor. Tırnak bakımı için de ılık su dolu küçük bir kabın içine bir yemek kaşığı elma sirkesi eklenmesi yeterli oluyor. Ardından tırnaklar bu karışımın içinde 5-10 dakika bekletiliyor.
Elma sirkesi sebze ve meyve temizliğinde son derece işe yarar bir çözüm olarak biliniyor. Bunun için genellikle, su dolu geniş bir kaba yaklaşık bir su bardağı elma sirkesi ekleniyor. Sebze ve meyveler sirkeli suda 20-25 dakika bekledikten sonra temiz suda durulanıyor. Elma sirkesi mutfak, buzdolabı, cam ve zemin temizliği için de aynı şekilde su ile karıştırılarak kullanılıyor. Kullanılacak su ve sirke miktarını bu noktada temizlenecek alana göre belirlemek gerekiyor.
Elma sirkesi zengin içeriği dolayısıyla doğal ağız bakımında da kullanılıyor. Özellikle nezle ve grip gibi durumlarda, ağız temizliğini ideal şekilde sağlayabilmek için elma sirkesi ile gargara yapılıyor. Bunun için de elma sirkesini yine su ile karıştırmak gerekiyor. Elma sirkesi ile gargarayı ağız bakımının son aşamasında yapmaya ve işlem sonunda ağzı iyice durulamaya özen göstermek gerekiyor.
Elma sirkesinin en yaygın kullanım alanlarından bir diğeri de günlük doğal takviye edici gıda karışımları! Genellikle doğal bal ve sirke karışımı olarak tercih edilen bu reçeteler, isteğe göre karabiber ve zerdeçal gibi baharatlarla da zenginleştirilebiliyor. Elma sirkeli karışımlar, halk arasında koruyucu ve önleyici birer kür olarak kullanılmakta olup sabahları güne başlarken veya uyku öncesi tercih edilebiliyor.
Elma sirkesi, sahip olduğu özellikler sayesinde çok eski zamanlarda keşfedilmiş bir besin. Peki, elma sirkesinin ne gibi etkileri vardır dersiniz? Elma sirkesi, içerdiği değerli bileşenler sayesinde günlük beslenmeye eklenmesi gereken besinler arasında yer alıyor. Bilhassa ev yapımı tarifleriyle hazırlanan doğal elma sirkeleri, probiyotik içeriği ile bağırsak fonksiyonlarının ideal işleyişini sürdürme noktasında olumlu etkiler sağlayabiliyor.
Elma sirkesi iyi bir polifenol kaynağı olarak biliniyor. Ayrıca bu değerli gıda amino asitler ve antioksidanlar da içeriyor. Üstelik 100 gram kaşığı elma sirkesinde sadece 50 kalori bulunuyor. Elma sirkesinde yağ oranı sıfır olduğu için bu besin, özellikle de hedefe yönelik diyetlerde ideal bir yardımcı gıda olarak değerlendiriliyor.
Elma sirkesi, tüm bu özellikleri doğrultusunda sizce de günlük yaşamın her alanında yer almayı hak etmiyor mu?
Sorumluluk Reddi Beyanı: Bu sayfada yer alan bilgiler, çeşitli bilimsel kaynaklardan derlenmiş olup hiçbir şekilde sağlık tavsiyesi yerine geçmemelidir. Elma sirkesini ya da elma sirkesi içeren ürünleri herhangi bir amaçla kullanmaya başlamadan önce, bu besinin sizin için uygun olup olmadığını ve hedeflediğiniz etkiyi sağlayıp sağlayamayacağını mutlaka hekiminizden öğrenmelisiniz.
Kaynaklar: