Arıcılık faaliyetleri bu sıralar sizin de ilginizi çekiyor olabilir. Ancak arıcılık, anlık hevesle başlanacak bir hobi olmaktan çok uzakta duruyor. Arıcılık faaliyetlerini ve arıcılıkta hangi malzemelerin kullanıldığına göz atın!
Arıcılık, neredeyse insanlık tarihi kadar eski bir uğraş. Avrupa'daki mağara duvarlarında bulunan arıcılık tasvirleri günümüzden yaklaşık 15 bin yıl öncesini gösteriyor. Mısır'da yapılan araştırmalarda ise firavun mezarlarında kurumuş bala rastlanıyor. Böylesine köklü bir uğraş olan arıcılık, arıların mucizevi çalışma şekliyle birleştiğinde birbirinden lezzetli balların ortaya çıkmasını sağlıyor. Peki, arıcılık nasıl bir iş? Sizce kolay mıdır zor mu? Daha da önemlisi, arıcılık için hangi malzemelere ihtiyaç duyuluyor?
En basit arıcılık faaliyeti için dahi temel arıcılık malzemelerine ihtiyaç duyuluyor. Öncelikle arılara bir ev, yani kovan almak gerekiyor. Fakat arılardan korunmak çok da kolay değil. Bir koruyucu kıyafete ve bir çift eldivene de ihtiyaç duyuluyor. Peki, bunlar yetiyor mu? Ne yazık ki hayır. Mahmuzdan el demirine, sır bıçağından polen kapanına kadar pek çok malzeme, arıcılık için olmazsa olmaz parçalar arasında yer alıyor.
Arıcılık malzemelerinin tümü, yukarıda belirttiğimiz belli başlı çeşitlerle birlikte şu şekilde sıralanıyor:
Kovan
Arıcı maskesi
Arıcı eldiveni
Mahmuz
El demiri
Arıcı körüğü
Sır bıçağı
Sır tarağı
Arı fırçası
Arı kaçıran
Eşek arı kapanı
Larva kaşığı
Arı santrifüj makinesi
Polen kapanı
Propolis aparatı
Kovan, bazı bal arılarının yaşadığı ve yavrularını büyüttüğü kapalı bir alan olarak tanımlanabilir. Kovan genel olarak arı kolonisinin yaşadığı alanı ifade etmek için kullanılsa da kovanla yuva birbirinden ayrılıyor. Yuva, arıların kendileri için doğal yollarla oluşturdukları alanları ifade ederken karakovanlar haricindeki kovan çeşitleri ise arılar için oluşturulan insan yapımı ürünleri ifade ediyor.
Günümüzde kovanlar arıcıların sürekli kontrol edebileceği biçimde yapılıyor. Genellikle kovanın üst kısmında açılabilen bir kapak ve içinde peteklerin takıldığı çerçeveler bulunuyor. Modern arıcılıkta yaygın olarak Dadant ve Langstroth kovan tipleri kullanılıyor. Bunun dışında bir de strafor tipi kovan bulunuyor.
Kapalı bir kutuyu andıran Dadant kovan, kış mevsiminin uzun sürdüğü ve çiçeklenme döneminin geç başladığı bölgelerde tercih ediliyor. Genellikle süzme bal üretimi için kullanılıyor.
Dünya çapında en popüler kovanlar arasında yer alıyor. Seyyar arıcılıkta da tercih edilen bu kovanlar hem petekli hem de süzme bal üretimi için uygun oluyor.
Hafif yapıdaki strafor kovanlar farklı yerlere rahatlıkla taşınabildiği için seyyar arıcılıkta da tercih ediliyor. Sağladığı ısı yalıtımı sayesinde bu kovan çeşidi koloni gelişimini de hızlandırıyor. Arı hastalıklarıyla mücadele etmesi ve bal verimini artırması nedeniyle bu modellerin kullanımı her geçen gün artıyor.
Arıcı maskesi baş, boyun ve üst gövdenin bir kısmını arı saldırılarından koruma amacıyla tasarlanan bir kıyafet çeşidi. Görüş açısını kapatmayan arıcı maskesi, arıcılık işiyle uğraşan kişilerin konforu ve özgürlüğü düşünülerek tasarlanıyor. Dayanıklı bir yapısı olan arıcı maskeleri, arıların içeri girmesini engelliyor. Arıcı maskeleri genellikle yıkanabilir kumaşlardan üretiliyor ve tekrar tekrar kullanılabiliyor.
Mahmuz, ince metal sopanın ucunda küçük ve dişli tekerlekler bulunan, arıcılık için önemli malzemelerden biri. Mahmuzun ucundaki dişliler peteği kovandaki çerçeve tellerine takabilmek için kullanılıyor.
Arıcı eldiveni genellikle deri veya piton malzemeden üretiliyor. Arıcı eldiveninin kolları dirseğe kadar uzanıyor ve uç kısmında lastik bulunuyor. Bu lastikler arıların vücuda girmesini engelliyor. Arıcı eldiveninin dayanıklı ve sağlam olması, ayrıca elleri terletip tahriş etmemesi gerekiyor.
El demiri, birçok çeşidi olan ve arıcılıkta sık kullanılan aletlerden biri. Çekiçli el demiri, arıcıların arılarla direkt temas kurmasını engelleyerek peteklerdeki balların daha dikkatli şekilde kontrol etmeyi sağlıyor. Kazımalı el demiri ile yapışkanlı ve reçineli bölümleri kolayca temizleyebiliyor, 90 derecelik açılı ucuyla çerçeveleri peteklerden ayırabiliyor.
Sır bıçağı, petekli balların kesiminde kullanılan bir malzeme. Bu alet sır kaplı peteğin sırlarının kesilip alınması için kullanılıyor. Testere şeklindeki bıçağıyla balların peteklerden ayrılmasını da kolaylaştırıyor.
Sır tarağı, sapının üretildiği malzemeye ve ucuna göre farklı çeşitlere ayrılıyor. Sır tarağının krom saplı, plastik saplı, ince ve kalın saplı modelleri buluyor. Uçları tarak biçimindeki sır tarakları peteklerin üzerindeki sır tabakasının peteklerden ayrılmasını sağlamak için kullanılıyor.
Arı fırçası, ince bir sopanın üzerinde yatay şekillerdeki fırçalardan oluşuyor. Bu alet ise çerçeveleri değiştirme sırasında arıları çerçevelerden ayırmak için kullanılıyor. Böylelikle arıları kovandan çıkarmadan çerçeveleri temizlemek ve değiştirmek mümkün oluyor.
Eşek arısı kapanı, yabani arıları kovanlardan uzak tutmak amacıyla kullanılıyor. Yabani arılar bal kokusunu aldıkları zaman kovanlara musallat olabiliyor. Bu genellikle sonbahar mevsiminde gerçekleşiyor. Ancak sonbaharda yabani arıları bir kere uzaklaştırmak yetmiyor, bu işlemin her sene tekrarlanması gerekiyor. Arıcılar kovandaki ballara gelen yabani arılarla mücadele etmekte zorlandıkları için eşek arısı kapanı kullanarak yabani arıları hızlı ve etkili şekilde yakalayabiliyor.
Larva transfer kaşığı, larvaların petek gözlerinden alınarak başka bir alana transfer edilmesi için kullanılıyor. Larva transfer kaşıkları krom veya plastikten üretilebiliyor.
Arı santrifüj makinesi veya bal süzme makinesi, farklı boyutlarda üretiliyor. Makinenin kapasitesine göre aynı anda 4 veya 6 adet petek bal tek potada süzülebiliyor. Arı santrifüj makinesi alırken dayanıklı olmasına, denge problemi bulunmamasına, doğa şartlarına uyumlu şekilde paslanmaz ve kırılmaz yapıda olmasına dikkat edilmesi gerekiyor.
Polen kapanı veya polen tuzağı adlandırması, arıların geçebileceği büyüklükte delikleri olan çekmece şeklindeki bir aparatı tanımlamak için kullanılıyor. Polen kapanı, arıların bacaklarındaki poleni çekmeceye düşürerek polenlerin toplanabilmesini sağlıyor. Arıcılık ve kovan için önemli malzemelerden biri olan polen tuzakları, arıların geçebileceği büyüklükteki delikleriyle arıların bacaklarına zarar vermiyor.
Propolis aparatı, kovandaki propolisleri toplamak amacıyla kullanılıyor. Bu aparat kovandaki çerçevelerin üzerine yerleştiriliyor. Arılar ışık ve hava alan bölmeleri hiç durmadan kapatmaya çalıştıkları için propolis aparatının delikleri kısa süre içinde doluyor. Bu sayede propolisler rahatça toplanabiliyor.
Arıcılıkta sır tarağından larva transfer kaşığına kadar pek çok farklı malzemenin neden önemli olduğunu ve nasıl kullanıldığını artık biliyorsunuz. Peki, tüm bu özel süreçlerin eşsiz birer ürünü olan doğal bal çeşitlerini bir de Balparmak güvencesiyle denemeye ne dersiniz?
Kaynaklar: